Heb jij ook onderstaande levensles op school meegekregen? Waarschijnlijk heb je deze les ook van je ouders gehad? Van je opa en oma of van je oom en tante. Ik weet dat ik deze levensles zeker heb meegekregen:
Doe je best op school. Let op, wees aardig en gedraag je. Op het voortgezet onderwijs ging het van goed gedrag naar ‘Haal goede cijfers en doe je best’. Eind middelbare school werd ik uitgedaagd na te denken of de HEAO of de Lerarenopleiding of de universiteit niks voor me was? En dat alles met als doel om later een goede baan te krijgen. Een uitdagende baan, met aanzien en een heel goed of in ieder geval mooi salaris. En dat zou uiteindelijk resulteren in gelukkig zijn. Vindt daar ook nog eens een leuke fijne partner bij en wie weet wat kinderen ‘on the side’ en het plaatje is compleet. De les naar ‘Hoe word ik gelukkig?’
Klopt deze volgorde?
Maar klopt deze levensles eigenlijk wel? De vraag stellen is ‘m beantwoorden. Gelukkige mensen zijn productiever dan niet gelukkige mensen. Ze werken langer, harder en efficiënter. De manier om met succes door school te komen en een goede boost aan je carrière te geven. Gelukkige mensen zijn gezonder en energieker. Dus meer energie om goed je best te doen op school, weinig lessen en dagen werk te missen, want gezond en de drive om iets van je opleiding of van je baan te maken. Gelukkige, enthousiaste mensen krijgen niet alleen sneller promotie, maar klimmen ook hoger op de carrièreladder. Onderzoek na onderzoek toont welke voordelen gelukkig zijn heeft.
Doe het andersom
Je zou dus kunnen zeggen dat een ouder die het beste voor heeft met zijn of haar kind, de kleine dreumes niet vertelt goed zijn of haar best te doen op school, maar eerder het kind leert om gelukkig te zijn. De vraag is: schaap je als ouder, opa of oma of school een milieu waarin mensen gelukkig kunnen zijn? Of kun je geluk leren? Het laatste is waar. Geluk kun je leren. Op tal van manieren. Ook manieren die passen bij de ontwikkeling van een kind, je puber of de jongvolwassen. Leer je kind bijvoorbeeld een dagboek bij te houden en vraag het om op te schrijven waar ze dankbaar voor is.
Toon het inspirerende voorbeeld. Ben je een ouder die zich aan de eerste levensles houdt: ik werk heel hard, doe niet speciaal wat ik leuk vind, maar straks als ik met pensioen ben, dan ga ik leuke dingen doen. Of ben je de ouder die iedere dag laat zien te willen werken aan zijn of haar roeping in het leven? Je kunt mensen leren te accepteren waar ze geen invloed op hebben, maar er wel voor te kiezen hoe om te gaan met gebeurtenissen in het leven. En ja, ondertussen kun je als ouder, als school, als opleiding zorgen voor een veilige (leer)omgeving.
En last but not least. Het ‘geheime’ ingrediënt voor geluk bij ieder kind is het ervaren van onvoorwaardelijke liefde van de ouders en onverdeelde aandacht.
Curriculum
Ik blijf me verbazen dat we in ons opleidingssysteem zoveel aandacht hebben voor Nederlands, Engels en rekenen. Voor wis- en natuurkunde en zoveel minder of niet voor vakken als ‘Levensles’ of ‘Psychologie’. We zouden onze maatschappij verrijken als we de tijd nemen om kennis op dit gebied veel meer te delen en toe te laten passen als onderdeel van het curriculum.
Nederlands niet belangrijk?
Is taal, rekenen, goed je best doen op school dan niet belangrijk? Pleit ik hier nu voor een geitenwollensokkengeneratie? Nee! Het opdoen van kennis en vaardigheden is belangrijk. Sterker nog! Ook dat draagt bij aan geluk. We zijn gemaakt om te leren. De reden waarom we als soort nog steeds bestaan, is omdat we daar eigenlijk heel goed in zijn! Maar waar ik wel voor pleit is om geluk niet uit te stellen totdat je die ene baan hebt, dat ene salaris of dat ene huis of die ene partner. Ik pleit er voor je geluk niet uit te stellen tot je pensioen. Maar om geluk een belangrijk onderdeel van je leven nu te maken. Doe je nu leuke dingen? Doe je nu werk wat bijdraagt aan je ontwikkeling? Doe je nu de opleiding die je altijd al had willen doen? En door dat te doen, inspireer je mensen om hetzelfde te doen. Wees een lichtend en gelukkig voorbeeld. Voor je kinderen (als je ze hebt) of voor je medemens.